FLTR #143: Przegląd tygodniowy | Z traktorów do biur - transformacja polskiej gospodarki

◾ ALERT NEWS:
- Płaca minimalna na 2026 r.
- Opinia rzecznika TSUE w sprawie WIBOR
- Pętla podatkowa wokół mieszkań zaciska się
- Kolejna agencja ratingowa obniża perspektywę dla Polski

◾ ANALIZA:
Przesiadka z traktorów do biur - o transformacji polskiej gospodarki

◾ CO W KRAJU I NA ŚWIECIE

◾ PODCASTY I NAGRANIA WIDEO

Minimalne wynagrodzenie brutto w 2026 r. będzie wynosiło 4806 zł brutto, co oznacza raptem 3% wzrost w porównaniu z rokiem poprzednim - to najniższa podwyżka od 20 lat! Przez ostatnie 5 lat dynamika podwyżek była znacznie wyższa (sięgając nawet 20%) - to z kolei wpływało na wzrost płacy przeciętnej i pozwalało zwiększać siłę nabywczą klientów, choć z drugiej strony było też mocnym driverem kosztów wykonawstwa. Teraz sytuacja zdaje się odwrócić, a podwyżka płacy minimalnej będzie ściągała w dół wzrost siły nabywczej, kosztów - ale też potencjalnie inflacji usług.

Rzeczniczka TSUE przedstawiła stanowisko dotyczące praktyk stosowania klauzul w umowach hipotecznych dotyczących WIBOR - a dokładniej obowiązku informacyjnego jaki ciąży na bankach (a który często jest przez nie niedopełniany). Opinia rzecznika to krok poprzedzający i choć nie jest jeszcze wyrokiem, najczęściej wskazuje kierunek, w którym pójdzie ostateczna decyzja Trybunału (tej można się spodziewać za kilka miesięcy). Najistotniejszym w tym wszystkim jest opinia, dotycząca możliwości procedowanie sprawy w ramach dyrektywy ws. nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich, a to oznacza że wymienione wyżej uchylenia mogą być ewentualną podstawą dla unieważnienia umów (pod warunkiem że wyrok podzieli zdanie rzeczniczki). W takim scenariuszu niewykluczona będzie liczba pozwów, podobnych do fali procesów znanych z kredytów frankowych.

Ministerstwo Finansów w ramach projektu nowelizacji ustaw o CIT i PIT wpisało planowane ograniczenie stosowania tzw. ulgi mieszkaniowej, czyli ulgi w przypadku nabycia nowej nieruchomości mieszkalnej przed upływem 3 lat od zbycia poprzedniej. Projekt zmian sugeruje wprowadzenie "zero-jedynkowego" podejścia w którym aby skorzystać z ulgi nie będzie można być właścicielem innej nieruchomości (z pewnymi wyłączeniami), a wydatki będą poniesione na zakup tylko jednej nieruchomości mieszkaniowej. Zmiana miałaby objąć tylko nieruchomości mieszkalne nabyte po 31. grudnia 2025 r. Wprowadzenie takiego rozwiązania mogłoby w istotny sposób ograniczyć popyt inwestycyjny o charakterze spekulacyjnym - tj. którego głównym celem jest ulokowanie oszczędności w nieruchomości w celu jej zbycia w ciągu kilku lat (tj. przed upływem 5 lat od nabycia). Zapowiedź ta jest zbieżna z naszym insightem na sierpień, w którym oczekiwaliśmy rosnącego zaciskania pętli podatkowej wokół rynku mieszkaniowego.

Kolejna agencja ratingowa - Moody's - zmienia perspektywę ratingu Polski na negatywną, podtrzymując obecną ocenę ratingową. Agencja Moody's dołączyła do Fitcha, który obniżył perspektywę polskiego długu przed dwoma tygodniami. Wpisuje się to w szerszy trend pogarszającej się perspektywy dla kosztów finansowania w Polsce, o czym pisaliśmy w sierpniowym insight FLTR.

Bottom line:
Za Polską stoi ogromny skok gospodarczy ostatnich 35 lat. Patrząc na tempo i rozmiar tych zmian - przeszliśmy samych siebie, ale też całą Unię Europejską, z czego powinniśmy być dumni.

Pierwsze skrzypce odegrał w tym przypadku rynek pracy i to m.in. on dzięki terapii szokowej z lat 90. podniósł nasz kraj z post-PRLowskiej zapaści gospodarczej. W historii mierzyliśmy się już ze stopą bezrobocia sięgającą 20%, niestabilnością polityczną, która często tylko zakłócała cykl koniunktury i bolesnym odchodzeniem od sektorów (rolnictwo, górnictwo), które dawniej były domeną naszego kraju.

Dzisiaj poziom bezrobocia pozostaje spektakularnie niski (choć ostatnio nieco rośnie), a większym wyzwaniem pozostaje demografia i rozwinięty system wsparcia socjalnego, który zdaje się osłabiać motywację do podejmowania aktywności zawodowej wśród części społeczeństwa.

Zmiana mentalności, większa dostępność edukacji i szersze możliwości - ale też potrzeby światowej gospodarki - sprawiły jednak że wykształciliśmy potężną armie profesjonalistów, a ich praca jest jednym z najbardziej znaczących ogniw polskiej gospodarki. Jeszcze dekadę temu co szósty zatrudniony pracował "na traktorze". Obecnie największe wzrosty zatrudnienia odnotowują IT, usługi działalności profesjonalnej, ale też wysokospecjalistyczny przemysł.

Nie bez znaczenia pozostaje też budownictwo i sam rynek nieruchomości. Obsługa tego sektora okazała się jednym z ważniejszych źródeł wzrostu wartości dodanej, której wzrost w ostatniej dekadzie wyniósł niemal 50%.

I teraz to co najważniejsze - same perspektywy są bardzo obiecujące. Kontynuacja wzrostu będzie mogła być dalej podtrzymana, bo wg Pekao czeka nas powstanie dodatkowych 1,5 mln mieszkań do 2035 r.

Jan Dziekoński
Head of Market Insights